 |
| Baby with a bat : Sachin Tendulkar |
કોલમઃ વાંચવા જેવું
'ભૂલો હંમેશા ક્ષમ્ય હોય છે જો માણસમાં ભૂલ કબૂલ કરવાની હિંમત હોય તો..’
'હું ભારત માટે ક્યારે રમીશ?’
એક નાનકડા છોકરો પોતાને ક્રિકેટ શીખવતા મોટો ભાઈને હંમેશા આ સવાલ કરતો. તે એટલો નાનો હતો કે સાચું પૂછો તો ભારત માટે રમવું એટલે શું એની પણ એને ખબર નહોતી. નર્સરીમાં જતું બાળક ‘માલે મોટા થઈને ડોક્ટલ બનવું છે’ કહે એના જેવી આ વાત હતી. પણ ક્યારેક સાવ કૂમળી ઉંમરે ઉચ્ચારાતી કાલી કાલી ભાષામાં આખી જિંદગીનો નક્શો દોરાઈ જતો હોય છે. આ બમ્બૈયા છોકરાના કિસ્સામાં એવું જ થયું. વર્ષો પછી તે ખરેખર ટીમ ઈન્ડિયામાં સામેલ થયો, એટલું જ નહીં, વિશ્વક્રિકેટના મહાનતમ ખેલાડીઓની સૂચિમાં ક્રમશઃ હકથી સ્થાન પણ પામ્યો. આ છોકરો એટલે માસ્ટર બ્લાસ્ટર સચિન તેંડુલકર!
યોગેશ ચોલેરા દ્વારા સંકલિત ‘લાઈફ ઈઝ એ ગેમ’ પુસ્તકનાં પાનાં રસપૂર્વક ઊથલાવતાં જાઓ એટલે સચિન જેવા દુનિયાભરના સ્પોર્ટસ લેજન્ડ્સની આવી કેટલીય વાતો અને વિગતો તમારી આંખ સામે ઊપસતાં જાય. અદમ્ય જુસ્સો, પ્રચંડ સંકલ્પશક્તિ, પોઝિટિવ આક્રમકતા, છેલ્લી ક્ષણ સુધી હાર ન માનવાની વૃત્તિ... આ ઉત્કૃષ્ટ માનવીય ગુણો સ્પોર્ટ્સમાં જેટલી આકર્ષક રીતે ઉભરે છે એટલા કદાચ બીજી કોઈ ચીજમાં ઉભરતા નથી. અત્યારે વર્લ્ડ કપ ફિવર જોરદાર ફેલાયેલો છે ત્યારે ૩૩ જેટલી રમતોના ૧૨૪ જેટલા મહાન ખેલાડીઓના ખુદના અવતરણોમાં પેશ થતી એમની પ્રેરક વાતો ઓર અપીલ કરે છે.
 |
| Sir Don Bradman |
 |
| Maradona in his childhood |
 |
| Serena Williams |
 |
| Larissa Latynina |
મહાન ખેલાડીઓ ‘અશક્ય’ શબ્દને પોતાની ડિકશનરીથી દૂર રાખતા હોય છે. સુપર સ્ટાઈલિશ ઇંગ્લિશ ફૂટબોલર ડેવિડ બેકહેમ કહે છે, ‘અશક્ય એટલે શું? પોતે જે પરિસ્થિતિમાં હોય તેને બદલવા માટેની પોતાની શક્તિઓની તલાશ કરવાને બદલે તેમાં જ જીવવાનું વધુ આસાન માને છે એવા નાના માણસો દ્વારા આમતેમ ફેંકાતો એક શબ્દ માત્ર.’
મહાન સ્પોર્ટસમેન કોને કહેવાય? અમેરિકન ટેનિસ પ્લેયર માર્ટિના નવરાતિલોવા પાસે એનો ઉત્તર છે, ‘પોતે શ્રેષ્ઠ ફોર્મમાં હોય ત્યારે નહીં, પણ ખરાબમાં ખરાબ ફોર્મમાં હોય ત્યારે પણ ઉત્તમ પર્ફોર્મન્સ આપી શકે તે મહાન સ્પોર્ટ્સમેનની નિશાની છે.’ શું ઊંચાઈ પર પહોંચી ચૂકેલા ખેલાડીઓને સતત એવું લાગતું હોય છે કે પોતે સમવન સ્પેશિયલ છે? ક્રિકેટર બ્રાયન લારા કહે છે, ‘હું ખાસ છું એવું મેં કદી વિચાર્યું જ નહોતું. મેં તો મારી રમત માટે સજ્જ થવા સખત મહેનત કરી અને આ પ્રક્રિયામાં આનંદ માણ્યો. હું તો એમ જ માનું છું કે તમારી મજલના દરેક પગલે તમે સખત મહેનત કરો, અને એમ કરવામાં આનંદ માણો. તેનું પરિણામ ક્યારેક અલૌકિક હોય છે, અને બધા એથી આશ્ચર્યચકિત થાય છે.’
એકધારી સફળતા અને ખ્યાતિ ક્યારેક સ્પોર્ટ્સમેનનું દિમાગ ખરાબ કરી દેતાં હોય છે. માર્શલ આર્ટ્સને વિશ્વના નકશા પર મૂકી દેનાર બ્રુસ લી કહે છે, ‘તામસી સ્વભાવ તમને જલદી મૂર્ખ બનાવશે. મૂર્ખ માણસ શાણપણભરી પરિસ્થિતિમાંથી જેટલું શીખી શકશે તેના કરતા શાણો માણસ મૂર્ખાર્ઈભરી પરિસ્થિતિમાંથી વધારે શીખી શકશે. ભૂલો હંમેશા ક્ષમ્ય હોય છે જો માણસમાં ભૂલ કબૂલ કરવાની હિંમત હોય તો.’ મહાન બોલર શેન વોર્ન એટલે જ કહે છે, ‘મારામાં ગઈ ગુજરીને ઝડપથી ભૂલી જવાની માનસિક ક્ષમતા હતી. અરેર! આ મેં શું કર્યું? એમ વિચારતા બેઠા રહેવાનો કોઈ અર્થ નથી. તમારે આગળ વધવું જ રહ્યું.’
 |
| Dhyan Chand |
સંકલનકારની જહેમત આ રૂપકડાં પુસ્તકનાં પાને પાને વર્તાય છે. પુસ્તકનો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ જોકે હજુ વધારે પ્રવાહી અને સહજ થઈ શક્યો હોત. આ સત્ત્વશીલ પુસ્તકનો સૌથી મોટો પ્લસ પોઈન્ટ એ છે કે જેમને સ્પોર્ટ્સમાં બહુ રસ ન હોય તેવા વાચકોને પણ તે સ્પર્શી જશે. સફળ અને પ્રેરણાદાયી વ્યક્તિઓની આ જ તો કમાલ છે!
સંકલનકાર: યોગેશ ચોલેરા
અનુવાદકઃ દિનેશ રાજા
પ્રકાશકઃ વંડરલેન્ડ પબ્લિકેશન,
૪૦૧-બી, સર્વોત્તમ કોમ્પલેક્સ, પંચનાથ મેઈન રોડ, રાજકોટ-૧
ફોનઃ (૦૨૮૧) ૩૦૫૩૫૭૭
કિંમતઃ રૂ. ૨૯૫/
પૃષ્ઠ સંખ્યાઃ ૨૪૮)
