‘મ્યુનિક’માં શું છે?

દિવ્ય ભાસ્કર – રસરંગ પૂર્તિ – 24 ફેબ્રુઆરી 2019

મલ્ટિપ્લેક્સ

પુલવામામાં આપણા જવાનોનો જીવ લેનાર આતંકવાદી જૂથના એકેએક નરાધમને વીણી વીણીને મારી નાખવા જોઈએ એવો તીવ્ર રોષ જો તમારા મનમાં જાગ્યો હોય તો સ્ટીવન સ્પિલબર્ગની ‘મ્યુનિક’  ફિલ્મ જરૂર જોજો.

1972માં જર્મનીના મ્યુનિક શહેર એક એવા ઘટનાક્રમે આકાર લીધો જેણે આખી દુનિયામાં આઘાતના તરંગો ફેલાવી દીધા હતા. 36 વર્ષના લાંબા ગાળા બાદ જર્મની અતિપ્રતિષ્ઠિત ઓલિમ્પિકસ રમતોત્સવનું યજમાન બન્યું હતું. શાનદાર પ્રારંભ બાદ પહેલું અઠવાડિયું તો સરસ વીત્યું, પણ બીજા વીકમાં અકલ્પ્ય બનાવ બની ગયો. પાંચમી સપ્ટેમ્બર 1972ની વહેલી સવારે પેલેસ્ટાઇનના આતંકવાદીઓનું એક આખું ટોળું ખેલાડીઓને રહેવા માટે ઊભા કરવામાં આવેલા ઓલિમ્પિયાડમાં ઘૂસી ગયા. એમના નિશાના પર ઇઝરાયલના ખેલાડીઓ હતા. બે ઇઝરાયલી એથ્લેટ્સને તો આ નરાધમોએ ત્યાં જ ખતમ કરી નાખ્યા ને બીજા નવ ખેલાડીઓને બંદી બનાવ્યા. એમની ડિમાન્ડ હતી કે જો આ નવ ખેલાડીઓને જીવતા ભાળવા હોય તો ઇઝરાયલની જેલોમાં જે 234 પેલેસ્ટીનીઅનો ઉપરાંત બે જર્મન આતંકવાદીઓ પૂરાયેલા છે એમને છોડી મૂકવામાં આવે. વાટાઘાટ પડી ભાંગી. નવેનવ બંદીવાન ઇઝરાયલી ખેલાડીઓનો પણ ભોગ લેવાયો.

આવા ભયાનક હત્યાકાંડ પછી ઇઝરાયલની સરકારે શું કર્યું? પોતાના અગિયાર ખેલાડીઓને શોકાંજલિ આપીને હાથ પર હાથ ધરીને બેસી રહી? ના. લોખંડી જિગર ધરાવતાં ઇઝરાયલનાં તત્કાલીન મહિલા વડાંપ્રધાન ગોલ્ડા મીરે ગુપ્તચર સંસ્થા મોસાદના એજન્ટોની એક ટીમ બનાવીને આદેશ આપ્યોઃ તમે પેલેસ્ટાઇનમાં ઘુસો, આખી દુનિયામાં જ્યાં જરૂર પડે ત્યાં જાઓ... અને આપણા ખેલાડીઓની હત્યા કરનારા આતંકવાદીઓને વીણી વીણીને ખતમ કરી નાખો! મોસાદના એજન્ટોએ એક્ઝેક્ટલી એવું જ કર્યું. આજે જેના વિશે વાત કરવી છે એ સ્ટીવન સ્પિલબર્ગની ‘મ્યુનિક’ ફિલ્મ આ ઘટનાક્રમ પર આધારિત છે. તાજેતરમાં પુલવામામાં આપણા જવાનોની થયેલી નિર્દયી હત્યાના આઘાતમાંથી આપણે હજુ પૂરેપૂરા બહાર આવ્યા નથી. આક્રોશના આ માહોલ વચ્ચે કેવળ ‘મ્યુનિક’ ફિલ્મ વિશે જ ચર્ચા થઈ શકે.     

‘મ્યુનિક’ રિલીઝ થઈ 2005માં, પણ અમેરિકન યહૂદી સ્પિલબર્ગના દિમાગમાં તો આ વિષય ક્યારનો ઘર કરી ગયો હતો. 1970ના દાયકામાં આતંકવાદ નામની આખી વસ્તુ આજે જેટલી છે એટલી કોમન નહોતી. પેલેસ્ટીનીઅન આતંકવાદીઓને વીણી વીણીને ઉડાવી દેવાના અત્યંત ગુપ્ત મિશનને ‘ઓપરેશન રેથ ઓફ ગોડ’ એવું નામ આપવામાં આવ્યું હતું. જ્યોર્જ જોનસ નામના લેખકે એના પરથી ‘વેન્જન્સ’ (બદલો) નામનું પુસ્તક લખ્યું. ‘મ્યુનિક’ ફિલ્મનો તે મુખ્ય આધાર. યુવલ અવિવ નામનો મોસાદનો ભૂતપૂર્વ એજન્ટ, કે જે પેલેસ્ટીનીઅન આતંકવાદીઓને ઉડાવી દેનાર ટીમનો લીડર હતો, એ લેખકનો મુખ્ય સોર્સ હતો. એણે શેર કરેલી અંદર કી બાતના આધારે આ પુસ્તક લખાયું છે.

‘વેન્જન્સ’ પુસ્તકના અધિકારો ખરીદ્યા બાદ સ્પિલબર્ગે કૂલ ચાર સ્ક્રિપ્ટરાઇટરોને સ્વતંત્રપણે પટકથા લખવાનું કામ સોંપ્યું. આ ચાર પૈકીના બે લેખકો જોડીમાં હતા. સ્પિલબર્ગે પછી એક ઇન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે, ‘મેં આ ફિલ્મ બનાવવાનું કેટલાંય વર્ષ સુધી ટાળ્યા કર્યું હતું, કેમ કે મને એક પણ સ્ક્રિપ્ટમાં મજા જ નહોતી આવતી. મેં મારા ફિલ્મી દોસ્તારો ને બીજા કેટલાય લોકો સાથે આ વિષય પર ચર્ચા કરી હતી, પણ મને સંતોષ થતો નહોતો. આખરે મેં અને મારા સ્ક્રિપ્ટરાઇટર ટોની કશનરે મન મક્કમ કરીને પ્રોજેક્ટ હાથ પર લીધો. વિષય ખરેખર અત્યંત સંવેદનશીલ અને વિવાદાસ્પદ હતો. સ્ક્રિપ્ટમાં કેટલાય સુધારાવધારા કર્યા અને નક્કી કર્યું કે આપણે એવી ફિલ્મ બનાવવી છે જે સંપૂર્ણપણે તટસ્થ હોય અને જેમાં કોઈની સાઇડ લેવામાં આવી ન હોય.’

ફાયનલ સ્ક્રિપ્ટ લખાઈ રહી હતી ત્યારે જ નક્કી હતું કે યુવલ અવિવ પર આધારિત મોસાદના મુખ્ય એજન્ટ એન્વરનો રોલ એરિક બાના નામનો એક્ટર કરશે. ફિલ્મમાં ડેનિયલ ક્રેગનો પણ મહત્ત્વનો રોલ છે. ડેનિયલ ક્રેગ પછી લેટેસ્ટ જેમ્સ બોન્ડ તરીકે વર્લ્ડ ફેમસ થયો. સ્પિલબર્ગ મૂળ આ ફિલ્મ 2003-04માં શૂટ કરવા માગતા હતા, પણ ત્યાં જ એમને ખબર પડી કે ટોમ ક્રુઝની તારીખો મળે એમ છે. આથી ‘મ્યુનિક’ને પાછી અભેરાઈ પર ચડાવી દેવામાં આવી ને સ્પિલબર્ગે ટોમભાઈ સાથે મળીને ‘વોર ઓફ ધ વર્લ્ડઝ’ (2005) બનાવી નાખી.

મજા જુઓ. ફિલ્મનું ટાઇટલ ‘મ્યુનિક’ છે, પણ જર્મનીના આ શહેરમાં એક પણ સીનનું શૂટિંગ થયું નથી. મોટા ભાગના સીન હંગેરીના બુડાપેસ્ટ શહેરમાં શૂટ કરવામાં આવ્યા છે. ફિલ્મનું શૂટિંગ અને પોસ્ટ પ્રોડક્શન બન્ને ભયંકર ઉતાવળમાં કરવામાં આવ્યાં હતાં. સ્પિલબર્ગે પોતાની ટીમને કહી રાખ્યું હતું કે જો આપણે ક્રિસમસ પહેલાં ફિલ્મ રિલીઝ કરી શકીશું તો જ આગામી ઓસ્કરની રેસમાં સામેલ થઈ શકીશું. ટીમના મુખ્ય માથાંઓએ ભેગા મળીને નક્કી કર્યું કે માલ્ટા અને હંગેરીના બાર વીકના શેડ્યુલ દરમિયાન માત્ર શૂટિંગ જ નહીં, એડિટિંગ પણ સમાંતરે પતાવતાં જવું પડશે. એટલે માનો કે સોમવારે જે સીન શૂટ થયો હોય તે બે દિવસમાં એડિટ થઈને સ્પિલબર્ગ પાસે આવી જાય. તેઓ પોતાના તરફથી સુધારાવધારા સૂચવે. પછી ફાયનલ એડિટેડ સીનની બે કોપી બને. એક કોપી બેક્ગ્રાઉન્ડ મ્યુઝિક માટે મોકલવામાં આવે ને બીજી સાઉન્ડ ઇફેક્ટ્સ માટે તાત્કાલિક રવાના કરવામાં આવે. આમ એક સાથે અનેક ઘોડા પર સવાર થઈને સ્પિલબર્ગ અને એમની ટીમે સઘળું કામકાજ પતાવ્યું. શૂટિંગ પૂરું થયું એના બે જ વીકમાં આખી ફિલ્મનો ફર્સ્ટ કટ રેડી હતો!  

ફિલ્મ રિલીઝ થઈ. પ્રતિક્રિયાઓ તદ્દન સામસામા છેડાની મળી. એક મોટો વર્ગ સ્ટીવન સ્પિલબર્ગ પર નવેસરથી ફિદા થઈ ગયો, તો ઇઝરાયલની સરકાર અને જમણેરી ઝોક ધરાવતા ઇરાઝરાયલ-તરફી જુથે સ્પિલબર્ગ પર ટીકાનો વરસાદ વરસાવી દીધો. શા માટે? ફિલ્મમાં પેલેસ્ટીનીઅન આંતકવાદીઓને મારવા નીકળેલા મોસાદના એજન્ટ્સની નૈતિક ગડમથલ દેખાડવામાં આવી છેઃ શું આ અમે બરાબર કરી રહ્યા છીએ? ફિલ્મનો સૂર એવો છે કે ઇઝરાયલની સરકારે ચુન ચુન કે બદલા લેવાની જરૂર જ નહોતી. આતંકવાદીઓ સાથે જેવા સાથે તેવા થવા જઈએ તો સરવાળે વ્યક્તિગત તેમજ સામૂહિક રીતે સૌનું નુક્સાન જ થવાનું છે. ‘મ્યુનિક’ ફિલ્મના વિરોધનું મુખ્ય કારણ આઇડિયોલોજિકલ હતું. જેમને ફિલ્મ ગમી નથી એમનું માનવું હતું કે આ ફિલ્મ આડકતરી રીતે આપણને એવું કહે છે કે પેલેસ્ટાઇનના આતંકવાદીઓ અને ઇઝરાયલના એજન્ટો વચ્ચે તાત્ત્વિક રીતે ઝાઝો ફરક નથી. બન્ને કામ તો માણસોને મારવાનું જ કરે છેને. સ્પિલબર્ગ આંતકવાદીઓને સાથે મોસાદના એજન્ટોની સરખામણી કરી જ શી રીતે શકે? સ્પિલબર્ગે જોકે આ આખી દલીલ કે ટીકાને વજૂદ વગરની ગણી હતી.

ઇઝરાયલની સરકારે કહ્યું કે ફિલ્મમાં મોસાદની કામગીરીનું જે રીતે ચિત્રણ કરવામાં આવ્યું છે તે સાવ ખોટું છે. અસલમાં જે ઘટનાઓ બની હતી તે આ ફિલ્મમાં દેખાડાય છે તેના કરતાં સાવ જુદી હતી. ઇઝરાયલી સત્તાવાળાઓએ ઘોષણા કરી કે મોસાદમાં યુવલ અવિવ (કે જેના ઇનપુટ્સના આધારે ‘વેન્જન્સ’ પુસ્તક લખાયું હતું) નામનો કોઈ માણસ ક્યારેય હતો જ નહીં! યુવલે બચાવ કરતાં કહ્યું કે સત્તાવાળાઓએ કાયદેસર રીતે નનૈયો ભણવો જ પડે, આમાં કંઈ નવાઈ પામવા જેવું નથી. એક તબક્કે ઇઝરાયલ સરકારના પ્રવક્તાએ છેક ત્યાં સુધી કહી દીધું કે સ્પિલબર્ગને કહો કે એ  ડાયનોસોરની ફિલ્મો જ બનાવે, આ પ્રકારના વિષયને અડવાની ગુસ્તાખી ન કરે!

‘ન્યુઝવીક’ મેગેઝિને લખ્યું કે મોસાદે પેલેસ્ટીનીઅન આતંકવાદીઓનો વીણી વીણીને મારી નાખ્યા એ વાતમાં ઝાઝો દમ નથી. વાસ્તવમાં મ્યુનિક હત્યાકાંડને અંજામ આપનારા મોટા ભાગના અસલી આતંકવાદીઓ હાથમાં આવ્યા જ નહોતા. જે લોકોને આતંકવાદી ગણીને મારી નખાયા હતા એમને મ્યુનિક હત્યાકાંડ સાથે કોઈ લેવાદેવા નહોતી. એમ તો ફિલ્મની છેલ્લી પાંચ મિનિટ દરમિયાન એવું સ્વીકારવામાં પણ આવ્યું છે કે મોસાદે જે આતંકવાદીઓને ઠાર માર્યા એ પૈકીના તમામ મ્યુનિક હત્યાકાંડમાં સીધા સંડોવાયેલા નહોતા.  એવું પણ કહેવાયું કે અસલિયતમાં મોસાદની કોઈ એક નહીં પણ ઘણી બધી ટુકડીઓને આતંકવાદીઓની પાછળ છોડવામાં આવી હતી. વળી, મોરોક્કોમાં એક શૂટઆઉટ દરમિયાન વેઇટર તરીકે કામ કરતો એક નિર્દોષ માણસ મરી ગયો હતો એ ઘટનાનો ફિલ્મમાં કોઈ ઉલ્લેખ જ નથી એની સામે પણ ઘણાને વાંધો પડ્યો.   

ખેર, વિરોધો ને વિવાદો તો થવાના જ. ‘મ્યુનિક’ ફિલ્મે કમાણી કરી ખરી, પણ સ્પિલબર્ગની અન્ય ફિલ્મોની માફક તે બોક્સઓફિસ પર ધમાલ ન મચાવી શકી. ખેર, કમાણીના આંકડા અલગ વસ્તુ છે, પણ આ ફિલ્મ સ્પિલબર્ગની શ્રેષ્ઠ ફિલ્મો પૈકીની એક ગણાય છે. એને પાંચ ઓસ્કર નોમિનેશન્સ મળ્યાઃ બેસ્ટ પિક્ચર, ડિરેક્ટર, એડેપ્ટેડ સ્ક્રીનપ્લે, એડિટિંગ અને સ્કોર (સંગીત). આ અફલાતૂન એક્શન થ્રિલર આખેઆખી યુટ્યુબ પર ફ્રીમાં અવેલેબલ છે. પુલવામામાં આપણા જવાનોનો જીવ લેનાર આતંકવાદી જૂથના એકેએક નરાધમને વીણી વીણીને મારી નાખવા જોઈએ એવો તીવ્ર રોષ જો તમારા મનમાં જાગ્યો હોય તો ફિલ્મ જરૂર જોજો.

0 0  

સ્ટોરી છાપો… પછી ભલે જે થવું હોય તે થાય!

Sandesh - Sanskar Purti - January 21, 2018

મલ્ટિપ્લેક્સ

ફિલ્મનો સ્ટોરી-આઇડિયા સાંભળવો, અફલાતૂન કાસ્ટિંગ કરવું,  તડામાર તૈયારીઓ આરંભવી, શૂટિંગ કરવું, પોસ્ટ પ્રોડક્શન પતાવવું અને આ રીતે  'ધ પોસ્ટ' જેવી વર્લ્ડ-કલાસ ફ્લ્મિ તૈયાર કરીને ધામધૂમથી રિલીઝ પણ કરી દેવી - આ આ બધું નવ  જ મહિનાની અંદર શક્ય છે?  જો  તમે સ્ટીવન  સ્પિલબર્ગ હો તો બિલકુલ શક્ય છે!

The Post: Steven Spielberg (center) with Meryk Streep and Tom Hanks 

૯ ઓસ્કર એવોર્ડ્ઝ અને ૪૦ ઓસ્કર નોમિનેશન્સ.

હજુ થોડા દિવસો પહેલાં જ રિલીઝ થયેલી હોલિવૂડની ફ્લ્મિ ‘ધ પોસ્ટ’ તમે જોતા હો ત્યારે તમારા મનના એક ખૂણામાં આ આંકડા ઉછળકૂદ કર્યા કરે છે. મનના બેકગ્રાઉન્ડમાં ‘…એન્ડ ઓસ્કર ગોઝ ટુ’વાળી ઘોષણા પછી વાગતું પેલું ‘ઢેન્ટેંણેંએએએ….’ ટાઇપનું ભવ્ય સંગીત ગૂંજતું રહે તે પણ શકય છે. કારણ સાદું છે. ‘ધ પોસ્ટ’ના નાયક ટોમ હેન્ક્સ છે, નાયિકા મેરીલ સ્ટ્રીપ છે, ડિરેકટર સ્ટીવન સ્પિલબર્ગ છે અને હોલિવૂડનાં આ ત્રણેય મહારથીઓએ સાથે મળીને અત્યાર સુધીમાં ટોટલ નવ ઓસ્કર એવોર્ડ્ઝ ઘર ભેગાં કરી નાખ્યા છે. ત્રણ મેરિલના, બે ટોમ હેનક્સના અને બે સ્પિલબર્ગના. આ ઉપરાંત ત્રણેયના મળીને કુલ 40 ઓસ્કર નોમિનેશન્સ તો લટકામાં!

ઉત્તેજના તો ‘ધ પોસ્ટ’ની ઘોષણા થઈ ત્યારથી જ ફેલાવા માંડી હતી. સ્પિલબર્ગ અને ટોમ હેન્ક્સ અગાઉ ચાર ફ્લ્મિોમાં સાથે કામ કરી ચૂકયા હતા (‘સેવિંગ પ્રાઇવેટ રાયન’, ‘ધ ટર્મિનલ’, ‘કેચ મી ઇફ્ યુ કેન, ‘બ્રિજ ઓફ્ સ્પાઇઝ’), પણ સ્પિલબર્ગ અને મેરીલ સ્ટ્રીપે કયારેય સાથે કામ નહોતું કર્યું. તે જ પ્રમાણે ટોમ હેન્ક્સ અને મેરીલ સ્ટ્રીપ પણ કયારેય સ્ક્રીન પર સાથે દેખાયાં નહોતાં. સ્પિલબર્ગ-ટોમ-મેરીલનું ખતરનાક કોમ્બિનેશન જોઈને સિનેમાના રસિયાઓના થનગનાટનો પાર નહોતો રહૃાો. સૌથી મજાની વાત તો આ છેઃ ફ્લ્મિ અપેક્ષા અને હાઇપ બંનેને સરસ રીતે સંતોષે છે.

શું છે ‘ધ પોસ્ટ’માં? સૌથી પહેલાં તો ‘ધ પોસ્ટ’ એટલે ‘ધ વોશિંગ્ટન પોસ્ટ’, અમેરિકાના સૌથી સફ્ળ અને સૌથી પ્રતિષ્ઠિત અખબારોમાંનું એક. આ ફ્લ્મિ સત્યઘટના પર આધારિત પોલિટિકલ-કમ-જર્નલિસ્ટિક ડ્રામા છે. પત્રકારત્વ કેન્દ્રમાં હોય એવી ‘સિટીઝન કેન’, ‘ધ ઇનસાઇડર’, ‘ઓલ ધ પ્રેસિડન્ટ્સ મેન’, ‘સ્પોટલાઇટ’ વગેરે જેવી ફ્લ્મિો આપણે અગાઉ જોઈ ચૂકયા છીએ. ‘ધ પોસ્ટ’માં પેન્ટાગોન પેપર્સ તરીકે કુખ્યાત થયેલા અને અમેરિકન સરકારે કરેલી ભયંકર ભૂલો, છબરડા અને જૂઠાણાં વિશે વટાણા વેરી નાખતા હજારો પાનાંમાં ફેલાયેલાં અત્યંત ખાનગી ડોકયુમેન્ટ્સ કેન્દ્રમાં છે.

૧૯૫૫થી ૧૯૭૫ સુધી ચાલેલું વિયેતનામ વોર અમેરિકાને બહુ મોંઘું પડયું હતું. આ યુદ્ધમાં ૫૮ હજાર કરતાં વધારે અમેરિકન સૈનિકોએ જીવ ખોયો હતો. જો અમેરિકા વટમાં રહૃાું ન હોત, પોતાને જ તમાચા મારીને ગાલ લાલ રાખવાની નીતિને વેળાસર તિલાંજલિ આપી દીધી હોત તો કેટલાય સૈનિકોનો જીવ બચી ગયો અને દેશની તિજોરીને ઘા પર ઘા ન પડ્યા હોત. અમેરિકન પ્રશાસને આ વર્ષોમાં જે કંઈ ગોબાચારી કરી હતી એનું વિગતે વર્ણન કરતા અતિ સંવેદનશીલ અને કોન્ફ્ડિેન્શિયલ ડોકયુમેન્ટ્સ સૌથી પહેલાં ‘ધ ન્યૂયોર્ક ટાઇમ્સ’ના અને પછી ‘ઘ વોશિંગ્ટન પોસ્ટ’ના હાથમાં આવ્યા. 

ફ્લ્મિની સ્ટોરી એવી છે કે ‘ધ વોશિંગ્ટન પોસ્ટ’ની પ્રકાશક કેથરિન ગ્રેહામ (મેરીલ સ્ટ્રીપ) ધર્મસંકટમાં મૂકાઈ ગઈ છે. એ છાપાની માલિકણ ખરી, પણ એની પાસે નથી પત્રકારત્વનો મિજાજ કે નથી એવી કોઈ તાલીમ. એના પિતાજીએ આ છાપું શરૂ કરેલું અને એનો હસબન્ડ સસરાજીનો ઉત્તરાધિકારી બન્યો. કોઈક કારણસર હસબન્ડ આત્મહત્યા કરીને મૃત્યુ પામ્યો ને આખા છાપાની જવાબદારી કેથરિન પર આવી પડી. આત્મવિશ્વાસનો અભાવ હોવાથી કેથરિન મોટેભાગે તો આસપાસના પુરુષો જે કંઈ કહે એ પ્રમાણે કરતી રહે છે. આ પુરુષોમાં ‘ધ વોશિંગ્ટન પોસ્ટ’ના બાહોશ એડિટર-ઇન-ચીફ્ બેન બ્રેડલી (ટોમ હેન્ક્સ) પણ આવી ગયા. હજુ હમણાં જ કેથરિને ઇનિશિયલ પબ્લિક ઓફ્રિંગ (આઇપીઓ) લાવીને કંપનીને આર્થિક રીતે પગભગ બનાવવાની તજવીજ કરી હતી ને ત્યાં પેન્ટાગોન પેપર્સની મોકાણ શરૂ થઈ.

કેથરિને નિર્ણય લેવાનો છે કે પેન્ટાગોન પેપર્સના આધારે તૈયાર થયેલા સનસનાટીપૂર્ણ અહેવાલ પોતાના છાપામાં છાપવો કે ન છાપવો? અહેવાલ છપાય તો અમેરિકામાં ધમાલ મચી જાય તે નિશ્ચિત છે. તત્કાલીન પ્રેસિડન્ટ નિક્સને ખાનગી સરકારી દસ્તાવેજોને જાહેર કરી નાખવાના ‘ગુના’ બદલ કાનૂની પગલાં ભરીને ‘ધ ન્યૂયોર્ક ટાઇમ્સ’ને ઓલરેડી ચૂપ કરી નાખ્યું હતું. પત્રકારત્વનો ધર્મ કહે છે કે સરકારે કરેલી ગોબાચારીની વિગતો જનતા સામે આવવી જ જોઈએ, પણ ધારો કે કોર્ટમાં પહોંચી ચૂકેલા આ કેસનો ચુકાદો અખબારોની વિરુદ્ધ આવ્યો તો જેલભેગા થવંુ પડે ને કેથરિનની આખી કંપની પડી ભાંગે.

કેથરિન આખરે નીડર બનીને નિર્ણય લે છેઃ સ્ટોરી છાપો. પછી ભલે જે થવું હોય તે થાય! ફ્રન્ટ પેજ સ્ટોરી છપાય છે. અમેરિકાનાં બીજાં છાપાં પણ હિંમતભેર આ સ્ટોરીનું ફેલો-અપ કરીને જાણે કે કેથરિન અને બ્રેડલીની પડખે ઊભાં રહે છે. આખરે સુપ્રીમ કોર્ટ ચુકાદો આપે છેઃ ‘ધ ન્યૂયોર્ક ટાઇમ્સ’ અને ‘ધ વોશિંગ્ટન પોસ્ટ’નું કૃત્ય ગેરકાનૂની નથી. એમણે જે કર્યું છે તે એમનો પત્રકારત્વસિદ્ધ અધિકાર છે. આ જ તો અખબારી સ્વાતંત્ર્ય છે! પેન્ટાગોન પેપર્સની સ્ટોરી ‘ધ વોશિંગ્ટન પોસ્ટ’ને એક જુદી જ ભ્રમણકક્ષામાં મૂકી દે છે. પછી તો બહુ જ વગોવાયેલું વોટરગેટ કૌભાંડ પણ આ જ અખબાર બહાર પાડે છે જેના પરિણામે પ્રેસિડન્ટ નિકસને રાજીનામું આપવું પડે છે.

આ ફ્લ્મિની કથા પાછળની કથા પણ ઇન્ટરેસ્ટિંગ છે. પોતે આવી કોઈ ફ્લ્મિ બનાવવાના છે એની હજુ ગયા ફેબ્રુઆરી સુધી સ્ટીવન સ્પિલબર્ગને કલ્પના સુદ્ધાં નહોતી. એક બાજુ એમની ‘રેડી પ્લેયર વન’ નામની સાયન્સ ફ્કિશનનું પોસ્ટ પ્રોડકશન ચાલી રહૃાું હતું (આ ફ્લ્મિ ૩૦ માર્ચે રિલીઝ થવાની છે) અને બીજી બાજુ તેમણે ‘ધ કિડનેપિંગ ઓફ્ એડગાર્ડો મોર્ટારા’ નામની આગામી ફ્લ્મિની તૈયારીઓ આંરંભી દીધી હતી. વાસ્તવમાં ‘ધ કિડનેપિંગ…’ની વાર્તા એમના મનમાં છ વર્ષથી ઘુમરાતી હતી, સ્ક્રિપ્ટિંગ પણ લગભગ પૂરું થઈ ગયું હતું. ફ્કત મુખ્ય કિરદાર માટે છ વર્ષના બાળકલાકારને ફાયનલાઈઝ કરવાનો બાકી હતો. સ્પિલબર્ગે લગભગ ત્રણ હજાર બાળકલાકારોનાં ઓડિશન્સની ટેપ જોઈ કાઢી, પણ એક પણ ટાબરિયો એમના મનમાં વસ્યો નહીં. આખી ફ્લ્મિ આ ચાઇલ્ડ આર્ટિસ્ટના ખભા પર ઊભી હોવાથી એની પસંદગીમાં બાંધછોડ કરવાનો સવાલ જ ઊભો થતો નહોતો.

શૂટિંગ શરૂ થવાને હવે થોડા અઠવાડિયા જ બાકી રહૃાા હતા. દરમિયાન સ્પિલબર્ગ પર એમના એજન્ટનો ફોન આવ્યોઃ હું તમને એક સ્ક્રિપ્ટ મોકલું છું. પેન્ટાગોન પેપર્સની થીમ છે, સરસ છે. સમય મળે ત્યારે નજર ફેરવી લેજો. માત્ર ધ્યાન અન્યત્ર પરોવવાના આશયથી સ્પિલબર્ગે સ્કિપ્ટ હાથમાં લીધી. વાંચતાની સાથે જ તેઓ ગેલમાં આવી ગયા. એમણે પોતાના કો-પ્રોડયૂસરને કહૃાું: હું ‘ધ કિડનેપિંગ…’નું શૂટિંગ કેન્સલ કરી રહૃાો છું અને એને બદલે રાતોરાત એક નવી ફ્લ્મિ પર કામકાજ શરૂ કરી રહૃાો છું... અને હા, આ ફ્લ્મિ કોઈપણ ભોગે આ જ વર્ષે (એટલે કે ૨૦૧૭માં જ) રિલીઝ થઈ જવી જોઈએ!

સ્પિલબર્ગની ઉત્તેજના સમજી શકાય એવી હતી. પેન્ટાગોન પેપર્સની વાર્તા આજના સમયમાં પણ પહેલાં એટલી જ, રાધર પહેલાં કરતાંય વધારે રિલેવન્ટ છે. અમેરિકન પ્રેસિડન્ટ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ખુલ્લેઆમ મીડિયા સામે કિન્નાખોરી રાખે છે તે આખી દુનિયા જાણે છે. ફ્રીડમ ઓફ્ પ્રેસ પર આખી દુનિયામાં અવારનવાર ઘા થતા રહે છે. અલબત્ત, વાંકમાં માત્ર સત્તાધારીઓ જ નથી. મીડિયાની ખુદની વિશ્વસનીયતા પણ સતત ઝંખવાઈ રહી છે. પેઇડ મીડિયા (એટલે કે યોગ્યતા કે સચ્ચાઈની પરવા કર્યા વગર પૈસા લઈને કંઈપણ છાપી આપતું કે નાણાં લઈને સાચી માહિતી દબાવી દેતું ધંધાદારી મીડિયા)નો ઉપાડો વધી ગયો છે. જાણે પત્રકારત્વના પવિત્ર સિદ્ધાંતો અને આદર્શો જાણે ભૂતકાળની કે નકામી વાત હોય એવો માહોલ ઊભો થવા માંડ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં આ ફ્લ્મિ કાળાડિબાંગ આકાશમાં ચમકતી વીજળી જેવી અસર ઊભી કરી શકે. સો મણનો સવાલ એ હતો કે શું ગણતરીના મહિનાઓમાં આવી મહત્ત્વના વિષય પર ફ્લ્મિ બનાવીને રિલીઝ કરવું પ્રેક્ટિકલી શક્ય છે?

સ્પિલબર્ગે પોતાની ટીમની મેરેથોન મિટિંગ બોલાવી. લાંબી ચર્ચાને અંતે તારણ નીકળ્યું કે જો યુદ્ધના ધોરણે કામ કરવામાં આવે તો આ શકય છે!

ફ્લ્મિની લેખિકા લિઝ હાનાએ આ સ્ટોરી મેરીલ સ્ટ્રીપને ઓલરેડી સંભળાવી દીધી હતી. મેરીલ તૈયાર હતાં એટલે સ્ટીવન સ્પિલબર્ગને જાણે ગોળનું ગાડું મળી ગયું. એમણે પોતાના જુના સાથી ટોમ હેન્કસનો સંપર્ક કર્યો. એમણે ફ્ટાક કરતી હા પાડી દીધી. સ્ટીવન સ્પિલબર્ગના ડિરેકશનમાં મેરીલ સ્ટ્રિપ સાથે કામ કરવાની તક કેવી રીતે જતી કરાય?

સ્પિલબર્ગે બંને મુખ્ય કલાકારોને હોમવર્કના ભાગરૂપે આ બે પુસ્તકો પકડાવી દીધાં. એક તો સ્વર્ગસ્થ કેથરિન ગ્રેહામની આત્મકથા ‘પર્સનલ હિસ્ટરી’ અને બીજું બેન બ્રેડલીનું પુસ્તક ‘અ ગુડ લાઇફ્ઃ ન્યૂઝપેપરિંગ એન્ડ અધર એડવન્ચર્સ’. મેરિલે પોતાની રીતે પણ સારું એવું રિસર્ચ કર્યું. કેથરિનને આત્મકથા લખવામાં મદદ કરનાર એવલિન સ્મોલ નામની લેખિકા સાથે એમણે કેટલીય બેઠકો કરીને કેથરિન કેવી વ્યકિત હતી એ વિગતે જાણ્યું. ‘પર્સનલ હિસ્ટરી’નું ઓડિયો વર્ઝન પણ ઉપલબ્ધ હતું, જે મેરિલે રિવાઇન્ડ કરી કરીને કેટલીય વાર સાંભળ્યું.

સ્ક્રિપ્ટમાં સુધારાવધારા કરવાનું કામ શરૂ થયું. ૨૦૧૫ની ઓસ્કર સીઝનમાં ખૂબ ગાજેલી જર્નલિઝમના થીમવાળી ‘સ્પોટલાઇટ’ ફિલ્મના લેખક જોશ સિંગરને ટીમમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા. સ્ટીવન સ્પિલબર્ગ એક વાતે બિલકુલ સ્પષ્ટ હતા કે મારે આ ફ્લ્મિને સસ્પેન્સ ડ્રામાની જેમ ટ્રીટ કરવી છે. ગુંડાની પાછળ પોલીસ પડી હોય ને જે રીતે દિલધડક દ્રશ્યો સર્જાય બસ એવી જ રીતે આ ફ્લ્મિમાં પત્રકારોની ચેઝ સિકવન્સ હોય એવી થ્રિલ ઊભી થવી જોઈએ.

ન્યૂયોર્કમાં જ એક જૂની બિલ્ડિંગમાં ‘ધ વોશિંગ્ટન પોસ્ટ’નો સેટ ઊભો કરવામાં આવ્યો. હવે સિત્તેરના દાયકમાં પ્રેસમાં વપરાતા લિનોટાઇપ મશીનો શોધવાના હતા. ફ્લ્મિના પ્રોડકશન ડિઝાઈનર સાચુકલા મશીનો શોધવા માટે અડધું અમેરિકા ખૂંદી વળ્યા, પણ મશીન આખરે ન્યૂયોર્કમાંથી, જે જગ્યાએ સેટ લગાવવામાં આવ્યો હતો એનાથી છેટે ત્રીજી જ બિલ્ડિંગમાંથી મળી ગયાં. કાંખમાં છોકરું ને ગામમાં ઘમાઘમ તે આનું નામ!

પ્રિ-પ્રોડક્શનનું કામ બાર અઠવાડિયાં ચાલ્યું. ૩૦ મેએ શરૂ કરવામાં આવેલું શૂટિંગ માત્ર સાઠ જ દિવસમાં, જુલાઇની ૨૮ તારીખે, પૂરું પણ થઈ ગયું. ૬ નવેમ્બરે સાઉન્ડ મિકિંસગ સાથેનો ફયનલ કટ તૈયાર થયો ને અઠવાડિયા પછી, ૧૩ નવેમ્બરે ફ્લ્મિ અમેરિકાના લિમિટેડ થિયેટરોમાં રિલીઝ કરી દેવામાં આવી. એક વર્લ્ડ-કલાસ ફ્લ્મિનો આઇડિયા સાંભળવાથી શરૂ કરીને, ફ્લ્મિ બનાવીને રિલીઝ કરવામાં સ્પિલબર્ગે પૂરા નવ મહિના પણ ન લીધા!

મિડીયા અને સત્તાધારી વચ્ચેની તલવારબાજીમાં રસ પડતો હોય અથવા તો સ્પિલબર્ગ, ટોમ હેન્કસ કે મેરીલ સ્ટ્રીપ આ ત્રણેયના યા તો ત્રણમાંથી કોઈ એકના પણ ફેન હો તો ‘ધ પોસ્ટ’ જરૂર જોજો. જલસો પડશે.

0  0 0 .

સ્ટીવન સ્પિલબર્ગની આજ-કાલ

સંદૃેશ - સંસ્કાર પૂર્તિ - રવિવાર - ૨૦ ઓગસ્ટ ૨૦૧૭

કોલમ: મલ્ટિપ્લેકસ

 ગજબ છે સ્ટીવન સ્પિલબર્ગનું દિૃમાગ. એક-એકથી ચડિયાતી કેટલીય ફિલ્મોની ખિચડી એકસાથે એમના  ફળદ્રુપ ભેજામાં રંધાતી રહે છે. દૃુનિયાના સૌથી સફળ ફિલ્મમેકર ગણાતા સ્પિલબર્ગની કઈ ફિલ્મો આપણને આગામી બે-અઢી વર્ષ દૃરમિયાન જોવા મળશે? 

સ્ટીવન સ્પિલબર્ગ એક ફિલ્મમેકર તરીકે એટલી ઊંચાઈ પર પહોંચી ગયા છે કે એમણે ડિરેકટ કરેલી ધમાકેદૃાર નવીનક્કોર ફિલ્મ રિલીઝ થવાની હોય ત્યારે જ નહીં, બલ્કે એમના જીવન પર આધારિત ડોક્યુમેન્ટરી રિલીઝ થવાની હોય ત્યારે પણ ફિલ્મરસિયાઓ પુલકિત થઈ જાય છે. જેમ કે, સુસાન લેસી નામના અવોર્ડવિનિંગ ડિરેકટરે સ્પિલબર્ગના જીવનના ચઢાવઉતાર આલેખતી એક દૃસ્તાવેજી ફિલ્મ બનાવી છે, જેનું વર્લ્ડ પ્રિમીયર સાતમી ઓકટોબરે એચબીઓ ચેનલ પર ગોઠવાયું છે. આ દિૃવસ ભુલી ન જવાય તે માટે સ્પિલબર્ગના ચાહકોએ કેલેન્ડર પર આ તારીખ ફરતે ઓલરેડી મોટું ચકરડું કરી નાખ્યું છે!

૭૦ વર્ષના સ્પિલબર્ગ દૃુનિયાના સૌથી સફળ ફિલ્મમેકર્સના લિસ્ટમાં શિરમોર છે. એમની ફિલ્મોએ કરોડો નહીં, અબજો રુપિયાની કમાણી કરી છે. ગજબની છે એમની રેન્જ. એક તરફ તેઓ ‘ઇટી', ‘જોઝ' અને ‘જુરાસિક પાર્ક' જેવી રોમાંચક બ્લોકબસ્ટર ફિલ્મો પેશ કરે છે તો બીજી, આપણા દિૃલના તાર ઝણઝણી ઉઠે એવી ‘શિંડલર્સ લિસ્ટ' તેમજ ‘સેવિંગ પ્રાઇવેટ રાયન' જેવી ઓસ્કરવિનિંગ વોર-ફિલ્મો બનાવે છે.

આવડો મોટો ફિલ્મમેકર પોતાની ઇમેજ વિશે કેવો સભાન હોય, પણ સ્ટીવન સ્પિલબર્ગે પોતાના પર બની રહેલી ડોક્યુમેન્ટરીની ગતિવિધિઓમાં સહેજ પણ દૃખલ કરી નથી. એમણે માત્ર ડાહ્યાડમરા થઈને ડિરેક્ટર સુસાન લેસીને પોતાના બાળપણથી લઈને અત્યાર સુધીના અનુભવો વિશે દિૃલ ખોલીને ચર્ચા કરી છે. આ મુલાકાતોનું ફૂટેજ જ ત્રીસ કલાક જેટલું છે. આ ઉપરાંત સુસાને ટોમ હેન્કસ, ડેનિયલ ડે-લેવિસ, ડસ્ટિન હોફમેન, બેન કિંગ્સ્લે, લિઆમ નિસન, લિયોનાર્ડો દૃકેપ્રિયો, ડ્રુ બેરીમોર, ફ્રાન્સિસ ફોર્ડ કપોલા, માર્ટિન સ્કોર્સેઝી, જયોર્જ લુકાસ વગેરે જેવા સ્ટીવન સાથે કામ કરી ચુકનારા કંઈકેટલાય સેલિબ્રિટી કલાકારો અને સમકાલીનોની મુલાકાતો પણ લીધી છે. સ્ટીવન સ્પિલબર્ગ જે રીતે સિનેમાના માધ્યમને પચાવી ગયા છે અને ફિલ્મ મેકિંગની પ્રક્રિયાને સમજી શકયા છે એનાથી આ સૌ પ્રભાવિત છે.

આ અઢી કલાકની ડોક્યુમેન્ટરી તો આપણે જોઈશું જ પણ આ સિવાય સ્ટીવન સ્પિલબર્ગનું બીજું શું શું નજીકના ભવિષ્યમાં આવવાનું છે?

સ્પિલબર્ગ હાલ જેના પર કામ કરી રહ્યા છે એ ‘રેડી પ્લેયર વન' નામની ફિલ્મ આવતા વર્ષે ૩૦ માર્ચે રિલીઝ થશે. સાયન્સ ફિકશન બનાવવાની સ્પિલબર્ગને હંમેશા ખૂબ મોજ પડી છે. આ ફિલ્મ અર્નેસ્ટ ક્લાઈન નામના લેખકની આ જ ટાઈટલ ધરાવતી નવલકથા પર આધારિત છે. અર્નેસ્ટ ક્લાઈને ફિલ્મની સ્ક્રિપ્ટનું સહલેખન પણ કર્યુંં છે. ‘રેડી પ્લેયર વન'માં 27 વર્ષ પછીની દુનિયાની વાત છે.  સ્ટોરી એવી કંઈક આવી છે. 27 વર્ષ પછી વસતી એટલી બધી વધી ગઈ છે અને પર્યાવરણનો એવો ખો નીકળી ગયો છે કે દૃુનિયાનાં મોટાં ભાગનાં શહેરો વિરાટ ઝુંપડપટ્ટી જેવાં બનાં ગયાં છે. હાડમારીઓથી બચવા માટે લોકો ઓએસિસ નામની વર્ચ્યુઅલ દૃુનિયાનો સહારો લે છે. કામકાજ, ભણતર, મનોરંજન આ બધું વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટીના માધ્યમમાં જ થાય છે.

વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટી (વીઆર)નાં ઉપકરણો અને ગેમ્સ આજે 2017માં પણ ખૂબ પોપ્યુલર છે. મનોરંજનની દૃુનિયામાં વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટી એ થ્રી-ડાયમેન્શન પછીનું મોટું પગલું છે. આમાં મોટા ડાબલાં જેવાં ચશ્માં પહેરી લો એટલે તમારી આંખ સામે નહીં, પણ તમારી ચારે તરફ નવી દૃુનિયા ખૂલી જાય. તમે એ દૃુનિયામાં ‘પુરાઈ' જાઓ, તેનો હિસ્સો બની જાઓ. તમારી સામે ડાયનોસોર દૃોડતું દૃોડતું આવે ને તમે કાંપી ઉઠો. તમને ખબર પડે કે તમે દૃોઢસો માળની ઇમારતની અગાસીની સાવ ધાર પર ઊભા છો અને તમારો શ્ર્વાસ અધ્ધર થઈ જાય. તમે ડાબે-જમણે-ઉપર-નીચે-આગળ-પાછળ ગરદૃન ઘુમાવો એમ દૃશ્યો બદૃલાતાં જાય ને રોમાંચ ઘૂંટાતો જાય.

Ready Player One

‘રેડી પ્લેયર વન'ની વર્ચ્યુઅલ દૃુનિયા દૃેખીતી રીતે જ આના કરતાંય ક્યાંય વધારે એડવાન્સ્ડ હોવાની. એક ટીનેજર છોકરો ફિલ્મનો હીરો છે. એ અવારનવાર ઓએસિસ નામના પેલા વર્ચ્યુઅલ વર્લ્ડની મુલાકાત લે છે. અહીં આવીને ‘એનોરેક્સ ગેમ' નામની દિૃલધડક રમત રમવાનું એને ખૂબ પસંદૃ છે. એની જેમ કેટલાય લોકો આ ગેમ રમવા આવે છે, કેમ કે વિજેતાને ૨૪૦ બિલિયન ડોલર્સનું તોિંતગ ઇનામ મળવાનું છે. છોકરો ધીમે ધીમે ગેમમાં આગળ વધતો જાય છે ને પછી થવા જેવું અને ન થવા જેવું ઘણું બધું બને છે. મસ્ત વિષય છે ‘રેડી પ્લેયર વન'નો. (આજકાલ જેની બહુ ચર્ચા ચાલી છે તે જીવલેણ બ્લુ વ્હેલ ઓનલાઈન ગેમની યાદૃ આવી ગઈ, ખરું?) યુટ્યુબ પર જઇને આ ફિલ્મનું ટ્રેલર જોજો. ફિલ્મ તો ઠીક, આ ટ્રેલર પણ જલસો કરાવે એવું બન્યું છે.

હવે દૃુનિયાભરમાં વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટીનાં માધ્યમમાં ફિલ્મો બનવાનું શરુ થયું છે. આ વખતના પ્રતિષ્ઠિત કાન ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં સુધ્ધાં આ વખતે પહેલી વાર અલ્હાન્દ્રો ઇનારીટુ નામના મોટા ગજાના ડિરેક્ટરે બનાવેલી એક વીઆર ફિલ્મનું સ્ક્રીિંનગ થયું હતું. સ્ટીવન સ્પિલબર્ગ જોકે આ માધ્યમથી બહુ ખુશ નહોતા. એમણે કહેલું કે વીઆર એક ખતરનાક માધ્યમ છે, કારણ કે આમાં તમે દૃર્શકને વધુ પડતી છૂટ આપી દૃો છો. ટુ-ડી કે થ્રી-ડી ફિલ્મમાં તો ડિરેક્ટર જે દૃેખાડે એ જ ઓડિયન્સે જોવું પડે, પણ વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટીમાં પ્રેક્ષક મોઢું સહેજ આગળ-પાછળ કે આમતેમ ઘુમાવે એટલે ફટાક કરતું દૃશ્ય બદૃલી જાય. શક્ય છે કે એ પોતાને અનુકૂળ હોય એવી દિૃશામાં જ જોયા કરે અને તેને લીધે જે વાત કહેવાઈ રહી હોય એની તીવ્રતા બદૃલી જાય, ડિરેક્ટર દૃર્શકના મનમાં જે અસર ઊભી કરવા માગતા હતા તે ન થાય અને આ રીતે ડિરેક્ટરનો પાવર ઓછાં થઈ જાય. ખેર, હાલ પૂરતો તો સ્પિલબર્ગે વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટીને જ પોતાની ફિલ્મનો વિષય બનાવી નાખ્યો છે.

ઓકે, આ સિવાય બીજી કઈ કઈ ફિલ્મો પર સ્પિલબર્ગસાહેબ કામ કરી રહ્યા છે? એક્ છે, ‘ધ કિડનેિંપગ ઓફ એડગર્ડો મોર્ટારા'. સ્પિલબર્ગના બેનર હેઠળ બની રહેલી આ ફિલ્મના ડિરેક્ટર પણ તેઓ ખુદૃ છે. ડેવિડ કર્ટઝર નામના પુલિત્ઝર પ્રાઇઝ વિજેતા લેખકનાં પુસ્તક પર આધારિત આ ફિલ્મમાં ૧૮૫૮નો સમયગાળો છે. ઇટાલીમાં રહેતા એક યહૂદૃી છોકરાનું શી રીતે અપહરણ કરીને બળજબરીથી ખ્રિસ્તી બનાવી નાખવામાં આવે છે, શી રીતે એનાં મા-બાપ એને છોડાવવા માટે સંઘર્ષ કરે છે અને શી રીતે આખી વાત રાજકીય રંગ પકડી લે છે એની વાત આ પુસ્તક્ અને ફિલ્મમાં છે. સ્પિલબર્ગની ‘ધ બ્રિજસ ઓફ સ્પાઈઝ' ફિલ્મ માટે બેસ્ટ સપોર્ટિંગ એકટરનો ઓસ્કર જીતનાર માર્ક રાયલન્સ આમાં સર્વોચ્ચ ખ્રિસ્તી પાદૃરી બન્યા છે. રાયલન્સ, બાય ધ વે, ‘રેડી પ્લેયર વન'માં ઓએસિસ વર્ચ્યઅલ વર્લ્ડના કર્તાધર્તા બન્યા છે. ‘ધ કિડનેિંપગ ઓફ એડગર્ડો મોર્ટારા' કયારે રિલીઝ થશે તે વિશે હજુ સ્પષ્ટતા થઈ નથી.

સુપરડુપર ઇન્ડિયાના જોન્સ  સિરીઝનો પાંચમો ભાગ બનાવવાનો જ્યારથી સ્પિલબર્ગે ઘોષણા કરી છે ત્યારથી આ શૃંખલાના ચાહકોને રાહ જોવાનું શરુ કરી દૃીધું છે. આ ફિલ્મ છેક ૨૦૧૯માં રિલીઝ થશે. ‘ઇન્ડિયાના જોન્સ - પાર્ટ ફાઈવ' પછી સ્પિલબર્ગ કદૃાચ ‘ઇટ્સ વોટ આ ડુ' નામની ઓર એક ઐતિહાસિક ફિલ્મ બનાવશે.  ‘રોબોપોકેલિપ્સ' નામનો એક પ્રોજેક્ટ પણ ચર્ચાઈ રહ્યો છે. આ, અગેન, એક સાયન્સ ફિકશન છે, જેમાં ઓસ્કરવિનર જેનિફર લોરેન્સ નાયિકા બનશે. આમાં આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ અને અમેરિકાના મૂળ આદિૃવાસીઓ રેડ ઇન્ડિયન્સ વચ્ચેના યુદ્ધની વાત છે. શકય છે કે આ ફિલ્મ સ્પિલબર્ગ માત્ર પ્રોડ્યુસ કરે, ડિરેકશન બીજા કોઈને સોંપી દૃે.

ટૂંકમાં, સ્પિલબર્ગસાહેબ બિઝી બિઝી છે. ગજબ છે એમનું દિૃમાગ. એક-એકથી ચડિયાતી કેટલીય ફિલ્મોની ખિચડી એકસાથે તેમાં રંધાતી રહે છે. વચ્ચે એક ઇન્ટરવ્યુમાં સ્ટીવન સ્પિલબર્ગે કહેલું કે, ‘મારી પાસે આજે કઈ ફિલ્મો બનાવવી ને કઈ ન બનાવવી તે નક્કી પૂરેપૂરી કરવાની સ્વતંત્રતા છે. આ સ્થિતિને હું મારા જીવનની સૌથી મોટી સિદ્ધિ ગણું છું. મારું લક્ષ્ય હંમેશાં એ જ રહ્યું હતું કે સફળતાના એવા સ્તર પર પહોંચી જવું કે જ્યાં હું મારી રીતે, કોઈની દૃખલઅંદૃાજી વગર, મારે જે વાર્તાઓ પડદૃા પર પેશ કરવી છે તે કરી શકું. એટલેસ્તો મેં મારો ખુદૃનો સ્ટુડિયો ઊભો કર્યો છે. મારા માટે આર્ટિસ્ટિક ફ્રીડમ કરતાં વધારે મૂલ્યવાન બીજું કશું જ નથી.'

બિલકુલ.

0 0 0